In dit artikel over burn-out maak je kennis met het boek “BurN-oUT: www.watwiljemijvertellen.eu” (17 januari 2018) van psycholoog en massagetherapeut Danny Demeersseman. In zijn praktijk – www.burnoutcoachgent.be – te Kalken, nabij Gent, combineert hij coaching met massage.
De auteur beschouwt burN-oUT, ondanks haar ingrijpende impact, toch als NUTtig. Het is een wake-up call van je lichaam. Je kan het vergelijken met een RODE KAART in het voetbal, waardoor je tijdelijk aan de kant komt te staan. Bij burn-out ben je dan, ondanks vaak goede bedoelingen, in de fout gegaan door je eigen grenzen onvoldoende te respecteren. Tijd om voor de spiegel te staan! Een burn-out dwingt je om de balans te herstellen tussen wat je investeert in werk en/of privé, en wat je hiervoor terugkrijgt. Je werk- en privéomstandigheden, maar ook je persoonlijkheid moeten daarom grondig onder de loep genomen worden.
Via de website - www.dekrachtbron.be – vind je de inhoudsopgave van het boek en kan je het boek rechtstreeks bij de auteur bestellen.
Het boek is heel toegankelijk en richt zich naar mensen met een burn-out of personen die steun willen betekenen voor iemand met een burn-out. De informatie vervangt geen behandeling, maar is wel therapie ondersteunend.
Een burn-out ontstaat als door een samenspel van werk-, privé- en persoonlijkheidsfactoren negatieve stress een te hoog niveau bereikt, constant in jouw leven aanwezig is en niet op de juiste manier door jou wordt aangepakt. Deze situatie herken je aan toenemende lichamelijke, psychische, emotionele en gedragsmatige klachten. Onderstaande symptomen kan je ervaren bij chronische stress en burn-out:
Herkenbare lichamelijke klachten:
Typische psychische en emotionele symptomen:
Treffende gedragskenmerken:
Steffie Desart, wetenschappelijk onderzoeker aan de KU Leuven, doet research naar burn-out. Zij onderscheidt vijf kernsymptomen van burn-out:
Je beseft dat je vermoeid bent en mogelijks heb je ook last van slapeloosheid, negativisme, laag zelfbeeld, ... Toch herken je onvoldoende dat je stressniveau zich in een gevaarzone bevindt. Je merkt zelf niet dat je misschien onderweg bent naar een burn-out. "Even deze drukke periode doorkomen en dan gaat het wel weer,” denk je dan.
Als je duidelijker wilt weten welk risico je loopt op burn-out, vul dan onderstaande vragenlijst in, ontwikkeld door Dr. Beverly Potter. Je krijgt dan een score die je een indicatie geeft of je een burn-out hebt of het gevaar loopt om in een burn-out te belanden. Voor het definitief stellen van de diagnose burn-out dien je bij je huisarts langs te gaan.
Toelichting bij het invullen van de vragenlijst:
Neem de afgelopen 6 maanden van je werk en je privéleven in gedachten. Lees aandachtig de onderstaande vragen en scoor hoe vaak het symptoom op jou van toepassing was.
Gebruik onderstaande beoordelingsschaal:
Klik vervolgens op SCORE BEREKENEN
Vragenlijst:
Totaalscore van de vragenlijst interpreteren:
De praktijk wijst uit dat mensen met een score van hoger dan 50 vaak al gedeeltelijk burn-out zijn. Je kan de vragen ook lezen als signalen waar je op moet letten om burn-out te voorkomen.
Burn-out overwinnen is een proces van lange adem en afhankelijk van diverse factoren. De hersteltijd kan 6 maanden tot 2 jaar in beslag nemen.
Het behandelingsprogramma in het boek bevat vier belangrijke elementen:
Zoek professionele ondersteuning:
De kans op succes verhoogt drastisch als je een ervaren coach onder de arm neemt om jou te helpen jouw persoonlijkheid en arbeids- en privésituatie beter op elkaar af te stemmen.
Het inschakelen van professionele ondersteuning is als een reis boeken met een gids. Je ontdekt veel meer, er gaat geen nodeloze tijd verloren, je aandacht wordt gericht op noodzakelijke zaken die anders niet zouden opvallen en je kan steeds om verduidelijking vragen.
Verhoog je energieniveau:
Tijdens de beginfase dien je ruimschoots de tijd te nemen om jouw batterij volledig op te laden. We presenteren jou een buffet met energiegevers en overlopen samen met jou de te vermijden menukaart met energievreters. Dagelijkse regelmaat is in deze fase het voornaamste aandachtspunt. Wissel ontspannende activiteiten met de focus op genieten af met korte, inspannende activiteiten die niet intensief zijn.
Onderstaande tips worden in het boek uitgebreid behandeld:
Verwerf inzicht in het ontstaan en de aanpak van burn-out:
Bij het onderzoeken van problemen onderscheiden we meestal oorzaken en gevolgen. Bij burn-out opteren we voor een indeling in drie aspecten:
In het hoofdstuk ONTSTAAN VAN STESS EN BURN-OUT (verderop in dit artikel) bespreken we uitgebreid dit ABC-burn-outschema waarbij aanleidingen (A) die voorzien worden van negatieve beweringen (B) resulteren in negatieve consequenties (C).
Ontdek vaardigheden die terugval voorkomen:
Dankzij de energiegevers is je gereedschapskoffer gevuld met doeltreffende technieken om je energieniveau te verhogen, maar er is nog voldoende plaats voor onderstaande interessante instrumenten om je nog beter te beschermen tegen negatieve chronische stress en burn-out.
Onderstaande werktuigen helpen om veerkrachtiger in het leven te staan:
In het boek worden deze tools grondig besproken.
In het ontstaan van stress en burn-out onderscheiden we drie essentiële elementen:
Aanleidingen:
Aanleidingen zijn neutrale factoren. Het zijn elementen die geen betekenis hebben. Ze veranderen in oorzaken als we ze voorzien van een betekenis (zie verder: beweringen).
We onderscheiden vier soorten aanleidingen:
Beweringen:
Aanleidingen blijven niet neutraal. We voorzien ze van een negatief of een positief label naargelang ze het vervullen van onze noden al dan niet begunstigen. Zo ontstaan er negatieve en positieve beweringen. Beweringen zijn niet neutraal. Ze hebben een betekenis en daardoor ook een invloed op ons leven:
We verduidelijken aan de hand van een voorbeeld waarbij aanleidingen betekenis krijgen door er een negatieve of een positieve bewering aan te koppelen.
| AANLEIDING | NEGATIEVE BEWERING | POSITIEVE BEWERING |
| Gebeurtenis: er is meer werk door ziekte van een collega. | Ik heb het al zo druk en nu dit nog. Het wordt me teveel. | Een unieke uitdaging om te tonen wat ik waard ben. |
| Eigen behoefte: Ik heb een grote nood aan zelfontplooiing | Er zijn nooit kansen om mijn eigen ding te doen. | Ik vind wel een manier om mijn eigen ding te doen. |
| Externe verwachting: mijn partner wil dat ik de kinderen ophaal | Alles komt altijd op mijn nek terecht. Dit red ik niet. | Als ik alleen het belangrijke werk doe, dan lukt het wel. |
| Externe hulpbron: ik kan rekenen op steun van mijn partner. | Die steun betekent dat ik het zelf niet aan kan. Wat erg! | De hulp van mensen bewijst dat ze mij leuk vinden. |
| Interne hulpbron: ik kan goed bepalen wat belangrijk is | Door die eigenschap wil iedereen van mij profiteren. | Door die eigenschap kan ik het extra werk wel aan. |
Hier merk je nog eens duidelijk hoe aanleidingen, door het krijgen van een betekenis, veranderen in beweringen die belemmerend of helpend kunnen zijn.
Ons overtuigingssysteem, bestaande uit deze negatieve en positieve beweringen, bepaalt hoe we de werkelijkheid beleven. Onze denkpatronen bepalen of we negatieve of positieve stress ervaren, of die spanning hoog of laag is en welke acties we zullen vermijden of ondernemen.
Consequenties:
Door negatieve beweringen ontstaat er een negatieve stressreactie waarbij storende lichamelijke gewaarwordingen (bv. spijsverteringsklachten, slapeloosheid, …) en hinderende emoties (bv. angst, frustratie, …) jou beletten om doeltreffende handelingen te stellen. Als deze situatie niet wordt aangepakt, dan kan je uiteindelijk in een burn-out belanden.
Zicht krijgen op deze negatieve beweringen en ze vervangen door helpende beweringen is een zeer fundamenteel element in de behandeling van burn-out.
Op de website - www.watwiljemijvertellen.eu – kan je het boek - 18.50 euro - rechtstreeks bij de auteur bestellen. Je vindt er bovendien de volledige inhoudsopgave en enkele typerende fragmenten uit het boek. Het boek is ook verkrijgbaar bij www.standaardboekhandel.be en www.libris.nl.
Dokter John
Vindt u deze pagina interessant? Breng dan ook uw kennissen op de hoogte!