Ook tijdens zwangerschap komen banale klachten voor waarvoor men niet onmiddellijk naar de huisarts moet gaan maar men gemakkelijk zelf kan oplossen met de thuisapotheek.
De volgende lijst betreft geneesmiddelen die de meesten wel in huis hebben om kleine alledaagse kwaaltjes te verhelpen.
Die lijst is voortdurend in beweging. Indien mijn twijfelt of geen antwoord vindt in die lijst kan men naar de links gaan onderaan. Vooral Cybile is vrij gemakkelijk en door KULeuven opgesteld.
Wanneer men als zwangere medicatie wil nemen moeten steeds volgende vragen gesteld worden:
- Is medicatie nodig wel en kan het probleem niet anders opgelost worden of wacht men niet beter het spontaan herstel af.
- Is het een onschuldig ongemak of gaat men toch beter eerst eens naar de dokter.
De bijsluiter zelf is een medicolegale paraplu zonder echte informatie waarmee men als leek niets mee kan aanvangen. Men wil zich indekken tegen alle mogelijke risico’s. Er worden trouwens bijna geen studies naar medicatie bij zwangeren gedaan wegens onbetaalbare verzekering.
De meeste geneesmiddelen gaan door de placenta en hebben zo mogelijks een schadelijk effect op de foetus. Gedurende de eerste twee weken vanaf de bevruchting tot de eerste gemiste maanstonden denkt men dat het embryo vrij weerstandig is tegen schadelijke effecten van medicatie. Er is zeer weinig contact tussen de circulatie van de moeder en de bevruchte eicel. De kritische periode van ontwikkeling van de foetus, de periode van de orgaanontwikkeling start vanaf de 17 dag na de bevruchting en eindigt na 60 tot 70 dagen (12 weken) Vooral in deze periode kan medicatie geboorte defecten veroorzaken. Eenmaal na deze periode is medicatie “over het algemeen” minder schadelijk toch dient nog altijd met de grootste omzichtigheid genomen worden.
Omdat het al dan niet schadelijk zijn van een veel medicatie niet met zekerheid kan geëvalueerd worden, geldt als algemene regel dat medicatie zoveel mogelijk wordt vermeden in de zwangerschap.
Dit geldt eveneens voor voedingssupplementen en natuurproducten zonder voorschrift. Producten op basis van kruiden of zogenaamd "natuurlijke geneesmiddelen" lijken veel minder gevaarlijk maar gezien het ontbreken van wetenschappelijke studies over de veiligheid dienen ze zeer omzichtig mee gegeven te worden.
1. Vitaminesupplementen
Toegelaten producten : Bionatal ®, Omnibionta Pronatal ®, Zenate ®….
Ter preventie van neurale buisdefecten wordt aan elke zwangere aangeraden om dagelijks 0,4mg foliumzuur (vitamine B9) extra in te nemen. Dit in principe vanaf 8 weken voor de conceptie tot en met 2° maand zwangerschap. Speciaal voor de zwangerschap samengestelde preparaten bevatten vaak nog veel andere vitaminen en mineralen, maar van deze supplementen is het nut niet duidelijk aangetoond. De gewone gebruikte multivitaminecocktails zijn af te raden.
2. Misselijkheid
Toegelaten producten: . Primperan®
Misselijkheid is een vaak voorkomende klacht in de zwangerschap, voornamelijk in het eerste trimester. Algemene maatregelen die kunnen getroffen worden, zijn het frequent eten van kleine hoeveelheden, vermijden van geuren die nausea uitlokken en vermijden van gashoudende dranken. Voor domperidone ( Motilium® ) zijn de gegevens te beperkt. Soms is het beter van de medicatie onder de vorm van suppo’s toe te dienen indien het braken te uitgesproken is.
3. Obstipatie
Toegelaten producten: Colofiber®, Normacol®, Lactulose, Movicol®
Deze klacht kan vaak opgelost worden met simpele maatregelen: meer drinken, meer vezels en fruit, meer beweging.
Indien toch laxativa nodig zijn, wordt de voorkeur gegeven aan 'bulking agents' (Colofiber®, Normacol®, Spagulax®).
Paraffine is niet toegelaten.
Lees meer over obstipatie en
constipatie bij zwangerschap.
4. Pyrosis of zuurbranden
Toegelaten producten : Gaviscon®, Maalox®, Ranitidine (Zantac®), Omeprazole
Ook bij pyrosis kunnen reeds een aantal eenvoudige maatregelen helpen: vermijden van vetrijk en kruidig voedsel, vermijden van buigen en neerliggen na de maaltijd. Indien onvoldoende effect, kunnen als volgende stap antacida (vb. Gaviscon®, Maalox®) worden voorgesteld.
5. Diarree
Toegelaten producten : Lacteol®, Actapulgite®,Enterol®
De meeste diarree ’s zijn banaal en gaan spontaan over in een dag. Minder eten en voldoende drinken zijn voldoende. Loperamide (Imodium®) wordt beter niet genomen.
6. Koorts
Toegelaten producten: paracetamol. ( Dafalgan ®, Algostase ®, Perdolan Mono ®, .....)
Bij koorts bestaat er slechts een aanvaard en veilig product : paracetamol. ( Dafalgan ®, Alogstase ®, Perdolan Mono ®, .....) Aspirine en afgeleide wordt beter niet gegeven omwille van zijn effect op de bloedstolling + vroegtijdig afsluiten van de ductus arteriosus
7. Pijnstilling
Toegelaten producten: paracetamol. ( Dafalgan ®, Algostase ®, Perdolan Mono ®, .....)
Wanneer pijnstilling nodig is tijdens de zwangerschap, gaat de voorkeur uit naar paracetamol. ( Dafalgan ®, Alogstase ®, Perdolan Mono ®, .....)
Aspirine (Aspirine®, Aspegic®, Sedergine®) en afgeleide wordt beter niet gegeven omwille van zijn effect op de bloedstolling + vroegtijdig afsluiten van de ductus arteriosus Preparaten met codeïne worden niet aangeraden, aangezien de gegevens over veiligheid tijdens de zwangerschap te beperkt zijn NSAID’s zoals Voltaren ® en dergelijke .....zijn tegen aangewezen tijdens de ganse zwangerschap, tenzij voor enkele strikte indicaties onder gecontroleerd gebruik. Ook tramadol mag niet gegeven worden.
8. Hoest en verkoudheid
Verkoudheid is een frequent voorkomende klacht en gaat meestal wel spontaan over. Een hoest kan echter heel vervelend en hinderlijk zijn.
Siropen op basis van dextromethorfan (vb Actifed New®, Bronchosedal Dextrometorphan ®,....... ) worden als veilig beschouwd tijdens de zwangerschap. Neusdruppels worden beter niet gebruikt. Een zoutoplossing zoals Sterimar ® of Physiomer ® kan hier gebruikt worden. Bij keelpijn mag Locabiotal ® of Hextril ® gebruikt worden.
9. Eczeem
De corticoïden crèmes mogen met mate gebruikt worden. En dan nog liefst zwakke corticoïden.
10. Vaginale candida infecties
Toegelaten producten: Gyno-Daktarin®
Daar candida infecties meer voorkomen tijdens de zwangerschap is dit een veel voorkomend probleem. De lokale azolederivaten (Gyno-Daktarin®) mogen veilig gebruikt worden.
11. Urinaire infecties
Nitrofurantoïne (Urfadyn PL®) en amoxicilline zijn toegelaten.
12. Kuitkrampen
Dikwijls volstaat een behandeling zoals bij varices. Alhoewel er weinig studies zijn gebeurd, worden magnesiumsupplementen vaak gebruikt en algemeen aanvaard. Magnetop ® Massage en stretchen zijn echter ook eenvoudige middeltjes.
13. Varices
Toegelaten producten: Venoruton ®
Bij risico’s van varices draag spataderkousen en dan nog liefst zwangerschapspantys (zo hoog mogelijk). Die zijn speciaal in de handel. Slaap met de benen in lichte hoogstand. Venoruton ® kan gegeven worden vanaf 2° zwangerschapstrimester.
14. Hemorroïden
De preventie en behandeling van hemorroïden bestaat eigenlijk voornamelijk uit de preventie en behandeling van constipatie.
15. Jeuk
Toegelaten producten: Polaramine®
Uitgesproken jeuk optredend tijdens het tweede of het derde trimester van de zwangerschap moet steeds nagezien worden .
Aanvullend wordt af en toe een antihistaminicum gebruikt bij voorkeur de oudste en best gekende, bijvoorbeeld feniramine (Polaramine®). Cetirizine, loratadine in 2° en 3° trimester zijn OK. Er zijn onvoldoende gegevens over het 1° trimester alhoewel er geen afwijkingen beschreven zijn beschreven. (Cetirizine®, Zyrtec®, Loratadine®, Claritine®)
16. Astma en luchtwegen
Toegelaten producten: Ventolin®, Duovent® Astma controle is natuurlijk ook heel belangrijk
De inhalatoren met salbutamol (Ventolin®) en fenoterol/ipratropiumbrolide (Duovent®) mogen veilig gebruikt worden. De inhalatiecorticoïden (Flixotide®, Pulmicort®) behoren tot klasse B3 (niet 100% veiligheid gegarandeerd) en mogen dus enkel gebruikt worden als het niet anders kan en waarbij men poogt de dosis zo laag mogelijk te houden. Hetzelfde met de langwerkende inhalatoren (Seretide®, Symbicort®) : behoren tot klasse B3 (niet 100% veiligheid gegarandeerd) en mogen dus enkel gebruikt worden als het niet anders kan en waarbij men poogt de dosis zo laag mogelijk te houden.
Acetylcysteine (Lysomucil®, Acetylcysteine®) worden beter niet gebruikt.
Dokter John
Vindt u deze pagina interessant? Breng dan ook uw kennissen op de hoogte!