DOKTER JOHN
home
Sprokkelnieuws > meer ...

Meer of minder zout eten? - 28/11/2011



NEW YORK 24/11 – Een nieuwe studie suggereert dat te veel zout eten, bij mensen met een hartziekte, geassocieerd is met een hoger risico op CV-gerelateerde hospitalisaties en sterfgevallen– maar dit geldt evenzeer voor te weinig zout eten.

Het verband tussen het natriumverbruik en cardiovasculaire ziekten blijkt J-vormig lijkt te zijn: een verhoogd risico bij een zeer laag en een zeer hoog zoutverbruik, met een laag risico in het midden.

In theorie zou, op basis van de nieuwe bevindingen, minder zout eten geassocieerd kunnen zijn met een verlaagd risico op hartproblemen in een groep die in het algemeen veel zout voedsel eet – maar het zou geassocieerd zijn met een stijging van deze risico’s als het zoutverbruik reeds aan de lage kant is.

De Wereldgezondheidsorganisatie beveelt ook aan om het natriumverbruik onder 2000 mg per dag te houden.

In de nieuwe analyse die gisteren online werd gepubliceerd in de Journal of the American Medical Association, was het laagste risico op CVA, myocardinfarct en andere hospitalisaties en sterfgevallen geassocieerd met een geschat dagelijks natriumverbruik van 4000 tot 6000 mg: dit zou dan het ideaal zout gebruik per dag zijn.

In vergelijking met mensen die tussen 4000 en 6000 mg natrium per dag aten, hadden deze die meer dan 8000 mg kregen 50 tot 70% meer risico om een hartaanval of een CVA door te maken of gehospitaliseerd te worden of te overlijden als gevolg van een hartziekte. Dit was na aanpassing voor geneesmiddelen en andere aspecten van gezondheid en leefstijl zoals gewicht, roken, dieet en cholesterolspiegels.

Een lager natriumverbruik – tussen 2000 en 3000 mg per dag – was ook geassocieerd met een 20% hoger risico op CV-gerelateerde sterfgevallen en hospitalisaties voor congestief hartfalen.

Er zijn steeds meer aanwijzingen dat een te grote beperking van het natriumverbruik tot 1500 mg schadelijk zou zijn.

Bron : JAMA 2011.


Statines zijn veilig, zelfs na 10 jaar gebruik - 27/11/2011

statines

LONDON 23/11 – Cholesterolverlagende statines blijven voordelen bieden zonder ernstige veiligheidsproblemen, zoals een verhoogd risico op kanker, zelfs na meer dan 10 jaar gebruik, verklaarden onderzoekers woensdag.

Het resultaat van een grote Britse klinische studie die patiënten gedurende 11 jaar opvolgde, biedt geruststelling voor mensen met een risico op hartaanvallen die deze geneesmiddelen onbeperkt voorgeschreven krijgen.

Maar een langetermijn follow-up in de Heart Protection Study (HPS) met 20.000 patiënten vond geen bewijzen dat statines het risico op niet-vasculaire mortaliteit verhoogden of de patiënten gevoeliger maakten om kanker te ontwikkelen.

Bron : Lancet 2011.


Voedingsvezels verminderen risico op darmkanker - 26/11/2011



Veel voedingsvezels eten, vooral vezels van graangewassen en volkoren graanproducten, wordt in verband gebracht met een verlaagd risico op colorectale kanker. Dat concluderen de auteurs van een systematische review en meta-analyse van prospectieve observationele studies.


Huisarts kan meer betekenen bij kanker - 24/11/2011



De komende jaren zal het aantal patiënten met kanker steeds maar toenemen. De statistiek voorspelde in 2004 een verdubbeling van het aantal kankerpatiënten tussen 2000 en 2015. Het lijkt daardoor haast onvermijdelijk dat huisartsen vooral in de nazorg een grotere rol gaan spelen. Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) hield een congres over de huisarts en kanker. Vanwege co-morbiditeit – bijkomende aandoeningen – zien huisartsen patiënten met kanker al regelmatig. Nazorg voor kanker zou daar goed bij aan kunnen sluiten. In de ‘vroegdiagnostiek’ en bij terminale patiënten speelt de huisarts vaak al een belangrijke rol. Maar de behandeling van kanker, operaties, chemokuren en bestraling zijn het domein van de medisch specialist. En ook de follow-up en nazorg vinden nu nog vooral in het ziekenhuis plaats. Dit is echter niet altijd even efficiënt en patiënten hebben vaak behoefte aan meer ondersteuning dan oncologen en oncologisch verpleegkundigen kunnen bieden.

Vanwege het groeiende aantal patiënten en de goede mogelijkheden van de eerste lijn lijkt een nadrukkelijker rol voor huisartsen op dit gebied wenselijk, volgens het NHG. Dat vereist ook bij huisartsen een omslag. Huisartsen moeten kennis en vaardigheden opdoen om patiënten met kanker beter te kunnen helpen en aan de andere kant moeten patiënten meer vertrouwen krijgen in de kunde van de huisarts bij de nazorg vanwege kanker. Dit sluit aan bij het advies dat patiënten met kanker na de behandeling in het ziekenhuis onder de hoede komen van de huisarts. Met als leidraad een individueel zorgplan met afspraken over de rol van de huisarts, de oncoloog en de patiënt bij de nazorg.


Alcoholgebruik, zelfs matig, vergroot kans borstkanker - 04/11/2011



Het drinken van maar een paar alcoholische consumpties per week vergroot al de kans op borstkanker. Dat blijkt uit een onderzoek van de medische opleiding van Harvard University, meldde The New York Times. Tot nu toe werd gedacht dat matig alcoholgebruik door vrouwen weinig kwaad kon, maar uit het onderzoek blijkt dat bijvoorbeeld drie tot zes glazen wijn per week de kans op borstkanker al 15 procent verhogen. Met elk glas extra stijgt het risico ongeveer 2 procent. Onderzoeksleidster Wendy Chen zegt niet dat vrouwen meteen maar moeten stoppen met drinken.

Alcohol lijkt vooral effect te hebben als er al bestaande risico's zijn, zoals een geschiedenis van kanker in de familie en een verhoogd oestrogeenniveau. Bovendien is de stijging niet per se alarmerend: een vrouw heeft 3 procent kans om borstkanker te krijgen. Door enkele glazen alcohol per week stijgt dat naar 3,45 percent. Het onderzoek volgde ruim 100.000 vrouwen over een periode van dertig jaar. Er werd vooral gelet op leefgewoonten en gezondheid.


Geen televisie tot 2 jaar, bepleit de American Academy of Pediatrics - 19/10/2011

border="1">

De American Academy of Pediatrics (AAP) laat weten dat het televisie- en filmkijken voor de tweede verjaardag afraadt. Meerdere studies hebben namelijk aangetoond dat dit de normale ontwikkeling van kinderen zou kunnen verstoren, schrijft The New York Times. In plaats daarvan zouden ouders met hun kinderen moeten praten en hen moeten aanmoedigen om spelletjes te spelen die aangepast zijn aan hun leeftijd.


Excentrische oefeningen kunnen harmstring letsels afwenden - 21/09/2011


NEW YORK 29/08 – Professionele en amateur voetballers die regelmatig een specifieke spierversterkende oefening deden, hadden minder risico om uitgeschakeld te worden als gevolg van een harmstring letsel, volgens een nieuwe studie uit Denemarken.

Hamstring letsels zijn het meest frequente letsel bij voetballers en het is ook het letsel dat hen de meeste dagen van training en matches afhoudt. De letsels treden typisch op als de spelers sprinten en de harmstrings strekken om te voorkomen dat de knie wordt verrekt. De spanning als de spier wordt gestrekt, wordt excentrische contractie genoemd. Dit betekent een zeer hoge druk op de spieren, soms gedurende lange perioden. Door dit type druk na te bootsen in een spierversterkende oefening zijn de harmstrings beter voorbereid zouden zijn om de grote kracht tijdens trainingen of wedstrijden op te vangen.

De onderzoekers bestudeerden 50 professionele en amateur mannelijke voetbalteams tijdens een volledig jaar van training en wedstrijden. Ze trainden de coaches van de helft van de teams om “excentrische training” te geven tijdens een mid-seizoen break en daarna regelmatig tijdens het seizoen.

De oefeningen duren slechts ongeveer 10 minuten en kunnen uitgevoerd worden zonder extra materiaal, aldus de onderzoekers.

Om de oefeningen te doen, moeten de spelers twee per twee oefenen: één atleet knielt en de andere duwt de achterkant van zijn benen en enkels op de grond. De knielende speler leunt langzaam naar voren waarbij hij zijn gewicht tegenhoudt met zijn harmstrings, totdat hij een push-up positie bereikt; daarna drukt hij zichzelf op, eens hij de grond heeft geraakt.



De teams deden deze oefeningen tot driemaal per week tijdens de break van 10 weken tussen de seizoenen, en daarna wekelijks eens de wedstrijden bezig waren.

De andere teams volgden hun normaal trainingschema zonder extra harmstring oefeningen.

De studie had betrekking op in totaal 942 spelers. Tegen het einde van het jaar hadden 67 van hen een harmstring blessure opgelopen - 15 uit de groep die spierversterkende oefeningen deed en 52 uit de groep met de klassieke training. De atleten die de krachttraining deden, hadden minder risico om nieuwe harmstring blessures op te lopen en een vroeger harmstring letsel te verergeren.

Als de atleten geblesseerd geraakten, was er echter geen verschil in hoelang ze hierdoor uitgeschakeld waren -- ongeveer 4 weken gemiddeld in beide groepen. Geen enkele speler geraakte geblesseerd tijdens de oefeningen zelf, hoewel ze last in de spieren meldden na de eerste trainingen.

Hoewel Holmich en zijn team alleen volwassen mannelijke voetbalspelers bestudeerden, verklaarde de auteur dat er geen reden is om aan te nemen dat de spierversterkende oefeningen ook geen blessures zouden voorkomen bij jongere spelers en bij vrouwen.

En hij verklaarde aan Reuters Health, "piste- en veldsprinters zouden waarschijnlijk ook baat hebben bij deze training." Eén van de beste dingen in verband met de training, verklaarde Bahr aan Reuters Health, is dat "je dit efficiënt kan doen, met het ganse team, op het veld, zonder bijkomend materiaal, behalve misschien een handdoek en enige bijkomende kniebescherming."

"Elk voetbalteam ter wereld zou dit moeten doen."

Reuters Health



Chocolade eten is goed voor hart en hersenen - 19/09/2011




Ongeveer een vijfde van de volwassenen wereldwijd zou waarschijnlijk lijden aan het metabool syndroom met een groter risico voor diabetes type 2, hart en vaatziekten.. De consumptie van chocolade kan gunstig zijn in de preventie van cardiometabole aandoeningen. Uit een studie van Allen en collega's (Journal of Nutrition april 2008) blijkt dat de dagelijkse consumptie van chocolade een positief effect heeft op cardiovasculaire risicofactoren.

Mensen die veel chocolade eten zouden een 37% lager risico op hart en vaatziekten en een 29% lager risico op een beroerte hebben in vergelijking met mensen die geen of heel weinig chocolade eten.

"Deze gunstige effecten lijken vooral veroorzaakt door het hoge gehalte aan polyfenolen in cacao producten en zijn waarschijnlijk het gevolg van de verhoogde beschikbaarheid van stikstofmonoxide (NO), die leidt tot verbeteringen in de endotheelfunctie, vermindering van de functie van de bloedplaatjes, gunstige effecten op de bloeddruk, insuline resistentie en op de bloedlipiden, "concluderen Buitrago-Lopez en collega's.

Referenties

Buitrago-Lopez A, Sanderson J, Johnson L, et al.. Chocolade consumptie en cardiometabolische stoornissen: systematische review en meta-analyse. BMJ 2011; DOI: 10.1136/bmj.d4488.
Beschikbaar op: www.bmj.com


Koffie en prostaatkanker - 15/09/2011


Koffie bevat vele biologisch actieve verbindingen, zoals cafeïne en fenolzuren, die krachtige antioxidantia zijn en het glucose metabolisme en de geslachtshormonen kunnen beïnvloeden. Omwille van deze biologische activiteiten, kan koffie mogelijks worden geassocieerd met een verlaagd risico op prostaatkanker. In die studie was er een sterke omgekeerde relatie tussen de consumptie van koffie en het risico van dodelijke prostaatkanker. Vooral de niet-cafeïne componenten van de koffie zouden hiervoor verantwoordelijk zijn.

Mannen die regelmatig koffie drinken hebben een verminderd risico op dodelijke of gevorderde prostaatkanker. Het is echter voorbarig om op basis van die ene studie mannen aan te bevelen meer koffie te drinken om het risico van prostaatkanker te verminderen. Bovendien moeten ook de effecten van de consumptie van koffie op andere aspecten van de gezondheid worden bekeken Echter die bevindingen zijn potentieel belangrijk en het verband tussen koffie en prostaatkanker moet verder worden bestudeerd .

Volledig artikel prostaatkanker.


Borstvoeding geassocieerd met de intelligentie van het kind - 09/09/2011

NEW YORK 05/09 - In een nieuwe studie van het VK hadden kinderen die borstvoeding kregen, op de leeftijd van 5 jaar hogere scores op woordenschat- en redeneertesten dan kinderen die geen borstvoeding kregen.

Borstvoeding leek het grootste verschil te maken voor baby's die vroeg geboren werden en bijgevolg meer in te halen hadden op het vlak van hun cerebrale ontwikkeling.

In de moedermelk zijn essentiële vetzuren aanwezig die goed zijn voor de cel ontwikkeling en de ontwikkeling van de hersenen. Er zouden verschillen kunnen zijn in hormonen en groeifactoren die ontbreken in zuigelingenmelk.

Een andere mogelijkheid is een zuiver sociale verklaring. Misschien worden kinderen die borstvoeding krijgen, meer geknuffeld. De studie kan echter niet bewijzen dat borstvoeding de cognitie bij kinderen verbeterde.

De gegevens zijn afkomstig van ongeveer 12.000 baby's die tussen 2000 en 2002 in het VK werden geboren. Als de kinderen 9 maanden waren en daarna bij een later bezoek, werden de ouders gevraagd of hun kind borstvoeding kreeg en tot welke leeftijd. Daarna op de leeftijd van 5 jaar werden de kinderen onderworpen aan testen die hun woordenschat, redeneervermogen en ruimtelijke vaardigheden evalueerden. Zes of zeven op de 10 baby's kregen gedurende enige tijd borstvoeding. De kinderen neigden het beter te doen op de testen als ze borstvoeding hadden gekregen, ongeacht of ze op tijd werden geboren of te vroeg werden geboren.

De kinderen die op tijd werden geboren en die gedurende 4 of 6 maanden borstvoeding kregen, waren enkele maanden voor op de kinderen die geen borstvoeding kregen, in de woordenschattesten en de redeneertesten met prentjes. Prematuren die slechts gedurende 2 maanden borstvoeding kregen, waren ook voor in beeldtesten en ruimtelijke testen in vergelijking met de andere ex-prematuren op de leeftijd van 5 jaar, en de kinderen die gedurende 4 maanden borstvoeding kregen, vertoonden een boost in woordenschat.

Reuters Health

By Genevra Pittman , 05/09/2011 - 16u00. Bron : J Pediatr 2011.


Een drankje per dag verlaagt kans op Alzheimer - 28/08/2011

Matig sociaal drinken vermindert het risico op dementie en cognitieve stoornissen. Dat blijkt uit een analyse van maar liefst 143 onderzoeken door de Loyola University van Chicago. De onderzoeken dateren van 1977 en later en omvatten in totaal zo’n 365.000 deelnemers. Uit de analyse blijkt dat matige drinkers 23 procent minder kans hebben op een cognitieve stoornis of de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie

Wijn is daarbij gunstiger dan bier of sterke drank. Het vermoeden dat het drinken van meer dan drie tot vijf glazen per dag juist wel een hoger risico op cognitieve stoornissen en dementie met zich meebrengt, wordt echter niet bevestigd. Uit het onderzoek blijkt verder dat er geen verschil is in de effecten van alcohol op mannen en vrouwen. Het gunstige effect van matig drinken werd gezien in 14 van de 19 landen die aan alle studies hadden meegedaan.

Het is nog onbekend waardoor precies matig drinken een gunstig effect kan hebben. Volgens één van de theorieën heeft het te maken met de bekende cardiovasculaire voordelen van matig alcoholgebruik, zoals het verhogen van een goede HDL-cholesterol. Ook zou de bloedstroom in de hersenen verbeteren en als gevolg hiervan ook de stofwisseling. Een tweede mogelijke verklaring is dat niet-drinkers een hoger risico hebben omdat onder deze mensen voormalig zware drinkers zitten van wie de hersencellen al beschadigd waren voordat zij stopten. De onderzoekers vinden echter geen echte aanwijzing voor deze veronderstelling.

BRON

De Hoge Gezondheidsraad vraagt extra aandacht voor de vaccinatie tegen mazelen - 31/07/2011

Naar aanleiding van recente clusters van mazelen in België en andere Europese landen vraagt de Hoge Gezondheidsraad (HGR) extra aandacht voor de vaccinatie tegen mazelen.

De HGR meldt dat van januari tot mei 2011, 400 gevallen van mazelen werden gemeld in België, wat tien keer meer is dan in het volledige jaar 2010. Ook in andere Europese landen wordt een stijging van het aantal gevallen van mazelen gezien. Men stelt vast dat het in de meerderheid van de gevallen gaat om kinderen en volwassenen die nooit werden gevaccineerd tegen mazelen; ook worden gevallen gerapporteerd bij kinderen jonger dan 12 maanden, dus op een leeftijd voordat de eerste dosis van het vaccin wordt toegediend.

De HGR pleit voor een zo groot mogelijke vaccinatiegraad en voor de toediening van de twee aanbevolen doses van het vaccin (eerste dosis op de leeftijd van 12 maanden, tweede dosis op de leeftijd van 10 à 13 jaar) [nota: het gaat steeds om een gecombineerd vaccin tegen bof, mazelen en rubella]. In bepaalde omstandigheden kan het noodzakelijk zijn om kinderen vanaf de leeftijd van 6 maanden één dosis van het vaccin toe te dienen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij reizen naar de tropen, maar volgens de HGR is dit ook het geval bij reizen naar bepaalde Europese landen waar er momenteel een verhoogd epidemisch risico is, bv. Frankrijk, Duitsland, Spanje . Wanneer wordt gevaccineerd vóór de leeftijd van 1 jaar, moet een nieuwe inenting gebeuren rond de leeftijd van 1 jaar (minstens 4 weken na de eerste dosis) gezien de bescherming door het vaccin vóór de leeftijd van 1 jaar maar kortdurend is.

De HGR wijst er ook op dat bij personen geboren na 1970, die geen mazeleninfectie doormaakten en niet of niet volledig werden gevaccineerd, een inhaalvaccinatie wenselijk is: deze bestaat uit de toediening van 2 doses met een interval van minstens 4 weken. Personen geboren voor 1970 mogen als beschermd beschouwd worden.

Gezien het vaccin tegen bof, mazelen en rubella een levend vaccin is, mag het vaccin in principe niet toegediend worden aan zwangere vrouwen, en een vrouw wordt ook best niet zwanger in de maand die volgt op de inenting; bij accidentele vaccinatie kan de vrouw echter gerustgesteld worden (geen bewijs van teratogeniteit of embryotoxiciteit), en zwangerschapsonderbreking moet niet overwogen worden.

Bij personen die niet gevaccineerd zijn tegen mazelen en in contact komen met een besmette persoon, kan vaccinatie binnen de 72 uur gedeeltelijke bescherming bieden.

Kinderzitjes in auto - 24/06/2011

Kinderen moeten langer tegen de rijrichting in vervoerd worden: beleidsverklaring (+ full text)

NEW YORK 24/03 – Kinderen moeten in zitjes tegen de rijrichting zitten zolang als ze erin passen, of tot de leeftijd van 2 jaar, verklaarden pediaters afgelopen maandag .

Daarna moeten ze in verhogingskussens zitten tot de leeftijd van 8 jaar of als ze nog te klein zijn om perfect in veiligheidsgordels te passen. "Het beste wat je kan doen, is je kind zo lang mogelijk tegen de rijrichting in te vervoeren," verklaarde Dr. Benjamin Hoffman van de American Academy of Pediatrics, die de beleidsverklaring publiceerde. "We hopen dat we de ouders zullen kunnen overtuigen om hun kinderen langer tegen de rijrichting te vervoeren."

De nieuwe aanbevelingen updaten de verklaring van 2002 die ouders adviseerde om de limieten van de autozetel fabrikant te volgen, maar die ook één jaar en 10 kg als minimum vermeldde. Dit leidde tot enige verwarring bij sommige ouders die de drempel van 1 jaar gingen beschouwen als mijlpaal om hun kind in dezelfde richting als de bestuurder te plaatsen, verklaarde Dr. Hoffman aan Reuters Health.

"Hoewel de boodschap consistent was, was ze onvoldoende duidelijk voor de ouders," voegde hij eraan toe. Volgens de nieuwe verklaring die online werd gepubliceerd in Pediatrics, overlijden jaarlijks 1500 kinderen jonger dan 16 jaar in een auto-ongeval in de U.S. Kinderzitjes bleken het overlijdensrisico met 28% te verlagen in vergelijking met veiligheidsgordels, en ze verminderen ook de niet-fatale verwondingen. De reden hiervoor is dat ze de energie van een botsing over een grotere zone verdelen, in plaats van ze te concentreren op de punten waar de veiligheidsgordel het lichaam raakt – de schouders, de buik en de heupen.

Meer in het bijzonder beveelt de AAP aan: De volledige richtlijnen vindt u op kinderzitje auto

Bron : Reuters Health


Huisdieren en allergie - 17/06/2011

Vroegtijdige blootstelling aan huisdieren tijdens het eerste leeftijdsjaar verhoogt risico op allergie niet integendeel het vermindert het risico met de helft.

Een nieuwe Amerikaanse studie volgde een groep van 565 kinderen, van de geboorte tot de volwassen leeftijd. Uit die studie blijkt dat een vroegtijdige blootstelling (tijdens het eerste levensjaar) aan katten en honden het risico op de ontwikkeling van allergieën op later leeftijd niet verhoogde en soms zelfs een beschermend effect kon hebben.

M.E. (referentie: Wegienka G et al. Clinical & Experimental Allergy. 2011;41:979)

Summary Background Prior research about whether keeping a dog or cat at home causes allergies to that pet has been limited to outcomes in early childhood. Objective Evaluate the association between lifetime dog and cat exposure and allergic sensitization to the specific animal at 18 years of age. Methods Participants enrolled in the Detroit Childhood Allergy Study birth cohort during 1987–1989 were contacted at the age 18 years. Sensitization to dog or cat was defined as animal-specific IgE 0.35 kU/L. Annual interview data from childhood and follow-up interviews at age 18 years were used to determine lifetime indoor dog and cat exposure (indoor was defined when the animal spent >50% of their time inside the house). Exposure was considered in various ways: first year, age groups and cumulative lifetime. Analyses were conducted separately for dogs and cats. Results Among males, those with an indoor dog during the first year of life had half the risk [relative risk (RR)=0.50, 95% confidence interval (CI) 0.27, 0.92] of being sensitized to dogs at age 18 compared with those who did not have an indoor dog in the first year. This was also true for males and females born via c-section (RR=0.33, 95% CI 0.07, 0.97). Overall, teens with an indoor cat in the first year of life had a decreased risk (RR=0.52, 95% CI 0.31, 0.90) of being sensitized to cats. Neither cumulative exposure nor exposure at any other particular age was associated with either outcome. Conclusions and Clinical Relevance The first year of life is the critical period during childhood when indoor exposure to dogs or cats influences sensitization to these animals. Cite this as: G. Wegienka, C. C. Johnson, S. Havstad, D. R. Ownby, C. Nicholas and E. M. Zoratti, Clinical & Experimental Allergy, 2011 (41) 979–986.


Appel doet cholesterolgehalte drastisch dalen - 16/04/2011

WASHINGTON 13/04 - Het bekende spreekwoord "een appel per dag houdt de dokter van je pad" is nu wetenschappelijk onderbouwd. Amerikaanse onderzoekers hebben in de wondervrucht een sterke cholesterolremmer gevonden.

"Tijdens de eenjarige studie zijn de cholesterolwaarden van de deelnemers bijna met een kwart gedaald", zeiden Bahram Arjmandi en Margaret Sitton van de Florida State University.

Tijdens het onderzoek moesten 160 vrouwen tussen de 45 en 65 jaar elke dag 75 gram gedroogde vruchten eten, de ene groep at pruimen, de andere groep appels. Het bloed van de proefpersonen werd driemaal onderzocht gedurende de studie.

Bij de appel-vrouwen daalde de LDL-cholesterolwaarden al met 23 procent na zes maanden. LDL-Cholesterol wordt ook wel "slechte cholesterol" genoemd, aangezien ze aderverkalking en Alzheimer kan veroorzaken. De onderzoekers ontdekten een ander neveneffect: de droge appel, die 240 calorieën bevat, veroorzaakte geen gewichtstoename bij de proefpersonen. De vrouwen verloren zelfs gemiddeld 1,5 kilogram. De wetenschappers vermoeden dat de oorzaak te zoeken is bij de stof pectine, die voor een vol en verzadigd gevoel zorgt.

Bron Belga


De timing van opvliegers en nachtelijk zweten in de menopauze kan verband houden met cardiale risico's - 14/03/2011

CHICAGO 7/03 – Vrouwen die last hebben van opvliegers en nachtelijk zweten in het begin van de menopauze, zouden waarschijnlijk iets minder risico’s op hartziekten later in hun leven hebben in vergelijking met vrouwen die deze symptomen nooit hebben, verklaarden U.S. onderzoekers afgelopen donderdag.

Maar vrouwen die deze symptomen later in de menopauze ontwikkelen, zouden een iets hoger risico op hartziekten hebben, rapporteerde het team op 19 februari online in Menopause.

De bevindingen waren afkomstig van een nieuwe analyse van gegevens van de Women's Health Initiative study.

Volgens Dr. JoAnn Manson van Brigham and Women's Hospital in Boston en haar team hadden vrouwen met vasomotorische symptomen in het begin van de menopauze geen hoger risico op een hartaanval, een beroerte of overlijden tijdens de studieperiode dan vrouwen die deze symptomen niet hadden.

En er waren enkele suggesties dat nachtelijk zweten en opvliegers deze risico’s verminderden. Bijvoorbeeld, vrouwen met opvliegers en nachtelijk zweten in het begin hadden een 17% lager risico op een beroerte, een 11% lager risico op een hartziekte en een 11% lager risico om tijdens de studie te overlijden door om het even welke oorzaak.

Vrouwen die later in de menopauze opvliegers en nachtelijk zweten ontwikkelden, hadden echter een 32% hoger risico op een hartaanval en een 29% hoger risico op overlijden in vergelijking met vrouwen die deze symptomen in het begin hadden.

Ongeveer 3 op de 4 menopauzale vrouwen ondervindt opvliegers of nachtelijk zweten in het begin van de menopauze, verklaarde het team.

Het is mogelijk, concluderen de auteurs, dat opvliegers en nachtelijk zweten die zich voor het eerst ontwikkelen in de latere postmenopauzale jaren een pathofysiologisch proces zijn dat verschillend is van de klassieke perimenopauzale vasomotorische symptomen.

Bron : Menopause 2011



De moeite waard: www.hartleeftijd.be - 10/02/2011

Surf naar: www.hartleeftijd.be

Routine beeldonderzoek voor lage rugpijn niet nuttig, vaak schadelijk. - 07/02/2011

NEW YORK 4/02 – Meer onderzoeken uitvoeren, staat niet gelijk aan een betere zorg in het geval van rugpijn. Integendeel, het kan leiden tot een slechtere zorg, om dan nog te zwijgen over de hogere kosten. 

Dit is de boodschap van een rapport dat vandaag online werd gepubliceerd door de Clinical Guidelines Committee van de American College of Physicians (ACP). 

Het artikel dat gepubliceerd werd in het nummer van 1 februari van de Annals of Internal Medicine, is het eerste in de nieuwe reeks "Advice for High-Value Health Care" van de ACP. 

Er zijn "solide bewijzen" dat het routine spinale beeldonderzoek bij patiënten met lage rugpijn niet geassocieerd is met klinisch significante voordelen maar kan leiden tot schade, aldus de Committee. 

Het rapport noteert ook dat diagnostische beeldvorming met lumbale radiografie, computertomografie (CT) of magnetische resonantie beeldvorming (MRI) alleen aangewezen is voor patiënten met lage rugpijn "als ze ernstige progressieve neurologische stoornissen of tekens of symptomen vertonen die wijzen op een ernstige of specifieke onderliggende aandoening." 

Beslissingen om het beeldonderzoek te herhalen, adviseren ze, moeten gebaseerd zijn op de ontwikkeling van nieuwe symptomen of veranderingen in de huidige symptomen. 

ADHD: sterke verbetering na RED-dieet - 05/02/2011

Een zogeheten RED-dieet heeft bij een groot deel van de kinderen met ADHD een gunstig effect. Hun gedrag verbetert sterk, zo blijkt uit een onderzoek van onder meer het ADHD Research Centrum Eindhoven, Karakter Kinder- en Jeugdpsychiatrie en het UMC St Radboud. Aanbevolen wordt om dit dieet op te nemen in het behandelprotocol van kinderen met ADHD. Het onderzoek staat in het gezaghebbende weekblad The Lancet (5 februari).

Restricted Elimination Diet
RED staat voor Restricted Elimination Diet. Het is een op individuele leest geschoeid hypo-allergeen dieet. Alle voedingsmiddelen waarop kinderen zouden kunnen reageren, worden gedurende vijf weken weggelaten. Zo kan bij een kind met ADHD worden vastgesteld of voeding z'n gedrag beïnvloedt. Als dat zo is, worden afzonderlijke voedingsmiddelen stuk voor stuk weer aan het dieet toegevoegd. Dan blijkt op welk specifiek voedingsmiddel een individueel kind reageert.

Gedragsverbetering
Er waren al eerder aanwijzingen dat kinderen met ADHD goed reageren op een eliminatiedieet, maar de onderzoeksgroepen waren klein of streng geselecteerd. Een gezamenlijk onderzoek van meerdere Nederlandse onderzoeksinstituten toont nu aan dat het eliminatiedieet bij tweederde van de ADHD-kinderen leidt tot een aanzienlijke gedragsverbetering.

Tweederde heeft er baat bij
De onderzoekers verdeelden een aselecte groep van honderd ADHD-kinderen in een dieetgroep en een controlegroep. De controlegroep kreeg adviezen over gezonde voeding, de dieetgroep volgde gedurende vijf weken het RED-dieet. Een kinderarts, die niet wist of hij een kind uit de dieetgroep of de controlegroep voor zich had, beoordeelde met een standaard ADHD-scorelijst het gedrag van de kinderen. Dit gebeurde aan het begin en aan het eind van de studie. Bij 64 procent van de kinderen was na het volgen van het dieet geen sprake meer van ADHD. In de controlegroep was geen verschil in gedrag van de kinderen meetbaar. Leerkrachten en ouders die eveneens vragenlijsten invulden, rapporteerden ook grote verbeteringen in het gedrag van de kinderen, die het dieet volgden.

Ook gunstig effect voor kinderen met ODD
Naast ADHD had de helft van de onderzochte kinderen ODD, een aandoening die gekenmerkt wordt door opstandig en brutaal gedrag. Ook op dit gedrag had het dieet een zeer gunstig effect.

Immunoglobulinen
Kinderen die gunstig reageerden op het dieet, gingen verder met een dubbelblind vervolgonderzoek om na te gaan of immunoglobulinegehaltes (IgG en IgE) in het bloed kunnen voorspellen voor welke voedingsmiddelen de kinderen gevoelig waren. Immunoglobulinen zijn antistoffen die betrokken zijn bij allergieën. Er bleek bij kinderen met ADHD echter geen verband te bestaan tussen deze immunoglobulinegehaltes en de reactie op voeding.

Dieet standaard toepassen
Prof.dr. Jan Buitelaar, hoogleraar psychiatrie bij het UMC St Radboud en wetenschappelijk begeleider van de studie zegt: ‘Dit onderzoek toont aan dat het zinvol is om het RED-dieet standaard toe te passen bij kinderen met ADHD of ODD zodat uitgezocht kan worden of de aandoening wordt uitgelokt door voeding. Het is wel belangrijk dat ouders hiervoor een deskundige in de arm nemen, want het dieet moet zorgvuldig worden uitgestippeld en opgevolgd.' Het toepassen van het RED-dieet kan leiden tot een drastische vermindering van het medicijngebruik bij ADHD en tot verbetering van de prognose bij ODD.

Lidy M. Pelsser, Klaas Frankena, Jan Toorman, Huub F. Savelkoul, Anthony E. Dubois, Rob Rodrigues Pereira, Ton A. Haagen, Nanda N. Rommelse, Jan K. Buitelaar. Effects of a restricted elimination diet on the behaviour of children with attention-deficit hyperactivity disorder (INCA study): a randomised controlled trial. Lancet 2011; 377: 494-503.

Bron: Radboud Universiteit Nymegen

RED dieet

Het is niet zo eenvoudig hierover veel informatie te vinden. Het is zeker niet juist op eigen houtje te gaan experimenteren met een eliminatie dieet. Indien men het kind met ADHD een Red dieet wil geven is het strikt noodzakelijk dat het in samenwerking gebeurt met een arts.

  1. 3- 4 weken weken : streng ‘few foods dieet’ : rijst, lam, kalkoen, peer, sla en water. Door het aantal prikkels te reduceren wordt hyperactief gedrag ve.rminderd.


    2. Geen additieven

    • 2.1 E100-180 Kleurstoffen
    • 2.2 E200-252 Conserveermiddelen
    • 2.3 E260-297 Voedingszuren
    • 2.4 E300-321 Antioxidanten
    • 2.5 E322-385 Voedingszuren
    • 2.6 E400-495 Geleermiddelen, emulgatoren, stabilisatoren en verdikkingsmiddelen
    • 2.7 E500-586 Zuurteregelaars, antiklontermiddelen en rijsmiddelen
    • 2.8 E620-650 Smaakversterkers
    • 2.9 E900-914 Glansmiddelen en anti-schuimmiddelen
    • 2.10 E920-928 Meelverbeteraars
    • 2.11 E938-948 Verpakkingsgassen
    • 2.12 E950-968 en 420-421 Zoetstoffen
    • 2.13 E900-1520 Overige hulpstoffen (onder andere gemodificeerde zetmeel en enzymen)


  2. Evalueren + herintroductie : indien positieve respons systematisch voeding bijvoegen. In deze fase worden voedingsmiddelen en additieven, één voor één aan het dieet toegevoegd. Als het gedrag niet beïnvloed wordt, kan dit voedingsmiddel in het dieet blijven. Vooral reacties op tartrazine, benzoezuur, soja, melk en chocolade en minder op ei, pinda, vis, tomaten, citrusvruchten, fruit, tarwe en noten. Kunnen vlug ingeschakeld worden : maïs, aardappelen. Hoewel suiker en kleurstoffen vaak genoemd worden in verband met gedragsproblemen, zijn meestal doodgewone voedingsmiddelen de oorzaak van ADHD.


  3. Het is niet de bedoeling om langdurig het PVG-dieet te volgen. Na zorgvuldig opvolgen zijn meestal maar een 5-tal voedingsproducten verboden.


Artificiële zoetstoffen geen gevaar voor gezondheid consument - 03/02/2011

BRUSSEL 03/02 - Het gebruik van artificiële zoetstoffen in voedingsproducten houdt geen gezondheidsrisico's in voor de volwassen bevolking in België. Dat blijkt donderdag uit een studie die het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV) heeft uitgevoerd in opdracht van de FOD Volksgezondheid. Ook diabetici en consumenten die vaak lightproducten gebruiken, lopen geen risico.

Wetenschappers van het WIV bepaalden voor dit onderzoek in meer dan 130 representatieve voedingsmiddelen op de Belgische markt het gehalte aan zoetstoffen als acesulfaam-K (E950), aspartaam (E951), cyclamaat (E952), saccharine (E954) en sucralose (E955). Deze data werden gecombineerd met gegevens over de nationale voedselconsumptie, om de inname door de volwassen Belgische bevolking te berekenen. De onderzoekers keken ook of er een effect was van het toevoegen van tafelzoetstoffen aan koffie, thee of andere bereidingen door de consument zelf. 

Uit de studie blijkt dat volwassenen die regelmatig producten met deze zoetstoffen consumeren maximaal 25 procent van de dagelijks aanvaardbare hoeveelheid (ADI) van cyclamaat innemen. Ook voor acesulfaam-K (17 procent), aspartaam (5 procent), saccharine (11 procent) en sucralose (7 procent)komt de maximale inname niet in de buurt van de ADI. De bijdrage van tafelzoetstoffen is zelfs te verwaarlozen (minder dan 1 procent). 

"Zelfs bij de consumptie van grotere hoeveelheden voedsel liggen de opgenomen concentraties artificiële zoetstoffen ver beneden de normen bepaald in Europese wetenschappelijke adviezen", besluit het WIV. Over de gezondheidsrisico's voor kinderen konden de onderzoekers geen uitspraak doen. 

Artificiële zoetstoffen worden vooral gebruikt in lightproducten en bij de productie van levensmiddelen zonder toegevoegde suikers

Bron : Belga



Patiënten met levertumoren leven langer dankzij operatie - 02/02/2011

Patiënten met dikkedarmkanker met uitzaaiingen in de lever komen steeds vaker in aanmerking voor een operatie. Maar lang niet alle artsen weten dat, merkt oncologisch chirurg prof. dr. Richard van Hillegersberg van het UMC Utrecht. “Er wordt patiënten kans op genezing onthouden.” Samen met collega’s werkt Van Hillegersberg aan een systeem waarbij huisartsen en specialisten in de regio Utrecht scans van levertumoren kunnen opsturen naar het UMC Utrecht. Een gespecialiseerd team beoordeelt vervolgens of opereren mogelijk is. Zo hoopt hij meer patiënten te kunnen helpen. Op 18 februari promoveren chirurgen Dennis Wicherts en Robbert de Haas aan het UMC Utrecht op de nieuwe combinatiebehandelingen. Prof. dr. Richard van Hillegersberg begeleidde de onderzoekers. Hun onderzoek wees uit dat deze behandelingen het leven van patiënten met uitgezaaide dikkedarmkanker kunnen verlengen. Een operatieve verwijdering is de enige kans op genezing, maar slechts een vijfde van deze patiënten kan geopereerd worden. Als chemotherapie eerst de levertumoren verkleint, komt hier 15 procent bij zodat al 35 procent van de patiënten voor operatie in aanmerking komt. Zo’n 40 procent van de patiënten blijft daarna vijf jaar of meer in leven.



Obesitas bij kinderen veroorzaakt door eetgewoonten, niet door genen - 01/02/2011

Onderzoekers van het Cardiovascular Center van de University of Michigan hebben aangetoond dat obesitas bij kinderen afhangt van wat ze eten, van hoeveel tijd ze voor de televisie doorbrengen en van het al dan niet sporten, maar niet van hun genetisch profiel. Dat profiel zou wel een rol spelen bij extreme obesitas, maar dat staat lang nog niet vast.



Hormonale substitutietherapie en risico van invasieve borstkanker - 30/01/2011

Ongeveer 5 jaar na stoppen van hormonale substitutietherapie is er nog steeds een verhoogd risico van invasieve borstkanker

In de JAMA verschenen op 20 oktober 2010 [ 2010; 304: 1684-92 , met editoriaal : 1719-20 ] de resultaten van een follow-up van een van de studies van de Women’s Health Initiative (WHI).

De risico-batenverhouding van HST zoals toegepast in de hier besproken WHI-studie (geconjugeerde oestrogenen + medroxyprogesteronacetaat), blijft dus meer dan 5 jaar na stoppen, ongunstig. De auteur van het editoriaal benadrukt dat niet bewezen is of een kortdurende behandeling met HST ter verlichting van menopauzale symptomen, wel veilig is voor wat het risico van borstkanker betreft. Hij dringt erop aan onderzoek daarover uit te voeren.

Bron: Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie.



Krachttraining is goed voor hartpatiënten - 24/01/2011

ANTWERPEN 17/01 - Krachttraining is goed voor hartpatiënten. Dat is de belangrijkste conclusie van een proefschrift dat Paul Beckers, hoofd kinesitherapie van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA), schreef over efficiëntere training voor hartpatiënten. 

In België lijdt 1 tot 2 procent van de bevolking aan chronisch hartfalen. Ruim de helft daarvan overlijdt binnen de vijf jaar. De overlevingskansen nemen echter sterk toe dankzij nieuwe medische technieken en revalidatieprogramma's. 

In het UZA worden jaarlijks 1.260 gehospitaliseerde en 135 ambulante hartpatiënten getraind. Tot voor kort was men erg voorzichtig met het aanraden van krachttraining bij die patiënten, wegens te belastend. De spieren van hartpatiënten smelten als het ware weg door de slechte pompfunctie van het hart en er wordt te weinig zuurstof aangeleverd. Door eerst spiermassa en kracht bij te winnen via krachttraining, behalen de patiënten echter veel betere prestaties bij de cardiotraining. Bovendien worden ook hun bovenste ledematen getraind. Dat lijdt tot een aanzienlijke stijging van de levenskwaliteit. 

De patiënten uit de testgroep trainden eerst vier maanden op voornamelijk kracht. Nadien volgden ze twee maanden cardiotraining. Het behaalde niveau behouden na zes maanden training is de grootste uitdaging. Mede door te blijven bewegen, verhogen ze hun levenskansen. 

Beckers volgde 69 patiënten gedurende een jaar na de training. Daaruit blijkt dat mensen die zelf mochten kiezen welke sport ze doen, het beste resultaat haalden. Doen wat je graag doet, is dus het beste advies als je beweging wil blijven volhouden. Vooral tennis en fietsen waren geliefkoosde sporten. 
Bron : Belga

Meer jonge kinderen allergisch aan hazelnoten - 17/01/2011

Uit een onderzoek van Antwerpse professor immunologie Didier Ebo (UZA, Universiteit Antwerpen) blijkt dat steeds meer jonge kinderen allergisch zijn aan hazelnoten. Dat schrijven Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg zaterdag. Vertonen volwassenen eerder milde allergische reacties, bij kinderen worden veel heviger symptomen opgemerkt Volgens dokter Ebo "treft deze voedselallergie niet alleen volwassenen, maar duikt ze opmerkelijk genoeg ook op bij heel wat jonge kinderen en zelfs zuigelingen die nooit hazelnoten aten". Tijdens zijn onderzoek naar hazelnootallergie bij jonge kinderen en volwassenen stelde Ebo vast dat de reacties bij volwassenen eerder mild zijn, zoals een lichte zwelling van mond of keel, terwijl kinderen een felle huiduitslag, zwellingen in de keel en mond, en ademhalingsproblemen kunnen krijgen, bewusteloos en in shock kunnen geraken, en zelfs overlijden. Op zoek naar verklaringen voor de allergie stelde Ebo vast dat er jonge baby's zijn die de allergie via hun moeder gekregen hebben, zowel voor de geboorte via de placenta als erna via borstvoeding.

Fietsvraag betrouwbaar bij diagnose Parkinson (Lancet) - 15/01/2011

NIJMEGEN 07/01 - ‘Kunt u nog fietsen?’ Het antwoord op deze eenvoudige vraag blijkt van grote waarde te zijn voor het diagnosticeren van de ziekte van Parkinson. Wie niet meer kan fietsen heeft hoogstwaarschijnlijk niet de ziekte van Parkinson, maar een hierop lijkende ziekte met een veel slechtere prognose en een kortere overleving. De fietsvraag is bovendien betrouwbaarder dan kostbaar en belastend aanvullend onderzoek. Artsen van de afdeling Neurologie van het UMC St Radboud melden dit in het gezaghebbende medische  weekblad The Lancet (8 januari). 

Geef kinderen gerust een videospelletje - 24/12/2010


Als u vooroordelen hebt tegen videospelletjes, dan zijn hier enkele argumenten om u ervan te overtuigen dat het niet schadelijk is om er eentje als cadeau onder de kerstboom te leggen, integendeel zelfs. Meerdere studies hebben onlangs bewezen dat videospelletjes helemaal niet afstompend werken, maar de hersenprestaties juist verbeteren. Games blijken een positieve invloed te hebben op de aandacht, snelheid, precisie en het vermogen om meerdere dingen tegelijk te doen. Het perifere zicht wordt verbeterd, net zoals de gevoeligheid voor lichtcontrast en de verwerking van visuele informatie. De concentratie neemt toe en de spelers ontwikkelen de vaardigheid om meerdere taken tegelijkertijd uit te voeren. Vrouwen verbeteren hun ruimtelijk inzicht, dat op die manier het niveau van mannen bereikt (die over het algemeen zeer trots zijn op hun superioriteit op dat gebied …). De spelers verwerken de informatie als professionele musici: ze gebruiken daarbij hun frontale cortex, het gebied van de hersenen dat gebruikt wordt voor aandacht, planning en voor ingewikkelde en snelle bewegingen, terwijl niet-spelers voornamelijk de pariëtale cortex aanspreken. De vaardigheden die door het spelen van videospelletjes worden ontwikkeld, worden ook toegepast bij andere activiteiten. Geef kinderen dus op een zo jong mogelijke leeftijd games… zolang ze niet gewelddadig zijn.

El.Mo - (Bron: fluctuat.net)

Schildklierhormoon bij het het slapengaan biedt voordelen - 10/12/2010

NEW YORK 16/12 – De inname van levothyroxine op een lege maag voor het slapengaan, in plaats van ‘s morgens voor het ontbijt, verbetert significant de schildklierhormoonspiegels en vele patiënten verkiezen dit, volgens de resultaten van een prospectieve, gerandomiseerde cross-over studie.

"Aangezien thyroxine moet ingenomen worden op een lege maag, moeten de patiënten wachten om te ontbijten, wat zeer onpraktisch kan zijn. Als de patiënten thyroxine kunnen innemen bij het slapengaan op een lege maag, is dit veel praktischer en thyroxine wordt beter geabsorbeerd door de darmen," verklaarde Dr. Bolk.

Reuters Health

Werken in de tuin gezond voor ouderen - 10/12/2010

In een Nederlandse studie die gepubliceerd is in Environmental Health, werd aangetoond dat handenarbeid op het land goed is voor de gezondheid van ouderen. Werken in de moestuin is een uitstekend verjongingsmiddel voor 60-plussers, want het wordt steeds duidelijker dat die vorm van bewegen een positief effect heeft op de gezondheid. Dat soort activiteit moet dus ook worden aangemoedigd bij mensen die in de stad wonen door de aanleg van privé- en openbare tuinen te stimuleren. Zelf groenten en fruit kweken is ook nog eens goed voor het milieu, en dan hebben we het nog niet over de antioxidanten in verse groenten en vers fruit. Of zoals een zekere Voltaire al zei: om gelukkig ouder te worden, moet je in de tuin werken.

Hoe ontstaat schaamlipkanker - 26/11/2010

Schaamlipkanker is een zeldzame vorm van kanker, die jaarlijks in Nederland ongeveer 230 nieuwe patiënten treft. Een tumor aan de schaamlippen kan op twee manieren ontstaan. Een deel wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV): het virus dat ook baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Sinds kort zijn er vaccinaties tegen HPV beschikbaar. De verwachting is dat hierdoor schaamlipkanker minder vaak zal voorkomen. Maar dit zal niet spectaculair afnemen, omdat ongeveer 80 procent van de schaamliptumoren niets met HPV te maken heeft. Meestal ontstaat schaamlipkanker bij vrouwen die lijden aan lichen sclerose, een huidaandoening in het gebied van de schaamlippen. Bij een klein percentage van deze vrouwen ontstaat schaamlipkanker. Het is nog niet te voorspellen bij welke vrouwen dit wel of bij wie dit niet gebeurt. Hoe komt het dat er soms wel, maar meestal niet schaamlipkanker ontstaat? Irene van der Avoort en Hedwig van de Nieuwenhof hebben beiden promotieonderzoek hiernaar gedaan. De afwijking dVIN (gedifferentieerde vulvaire intraepitheliale neoplasie) lijkt een belangrijke rol te spelen in het ontstaan van schaamliptumoren. Deze afwijking ontstaat in lichen sclerose en lijkt het directe voorstadium te zijn van schaamlipkanker. Het stellen van deze diagnose is vaak lastig, maar erg belangrijk om schaamlipkanker mogelijk te voorkomen.

Bron: Radboud universiteit

Moet men een lendengordel aanraden voor subacute pijn? - 11/03/2009

197 patiënten namen deel aan gerandomiseerde en multicentrische studie voor de klinische evaluatie van een elastische lendengordel in termen van antalgische en financiële opbrengst. De pijnscore en het verbruik van pijnstillende medicatie werd gedurende drie maanden nagegaan. 60,8% van de patiënten met een lendengordel neemt na drie maanden geen pijnmedicatie meer, tegenover 40% in de controlegroep. De score toegekend aan de pijn is eveneens significant verbeterd gedurende de beschouwde periode. De elastische lendensteun bij subacute rugpijn is dus duidelijk aan te raden als bijkomend niet-farmacologisch middel.



Vitamine B12 tegen aften - 10/03/2009

Volgens een Israëlisch team), lijdt 25% van de algemene bevolking aan aften op één of ander ogenblik in het leven. De behandeling is nog steeds weinig optimaal. Eén van de therapeutische opties, vitamine B12 werd op een uiterst nauwgezette manier dubbelblind onderzocht. Zes maanden sublinguaal 1000 mcg B12 per dag, leveren het bewijs van een significante doeltreffendheid want 74% van de behandelde patiënten vertoonde geen aften meer na zes maanden, tegenover 32% in de placebogroep, ongeacht de serumspiegel van het vitamine bij de start. Klaarblijkelijk is het vrij eenvoudig en goedkoop op voorwarde dat de patiënten therapietrouw bewijzen.

(referentie: Volkov I et al. J Am Board Fam Med. 2009;22:9

Multivitamines: geen effect op kanker of cardiovasculaire aandoeningen bij vrouwen - 22/02/2009

De postmenopauzale vrouwen die multivitaminecomplexen nemen verhogen zeker hun risico van kanker of cardiovasculaire aandoeningen niet, maar verminderen is er ook niet bij, concluderen de auteurs van een studie gebaseerd op de analyse van de gegevens van 160.000 vrouwen die deel nemen aan de studies van de WHI-serie (Women's Health Initiative). 


Goed slapen voor weerstand tegen infecties - 18/02/2009

Een Amerikaanse studie van S Cohen et al, gepubliceerd in de Archives of Internal Medicine (Arch Intern Med. 2009;169:62) stelt een verband vast tussen onvoldoende lang slapen en de de gevoeligheid voor een banale verkoudheid. Onder de zeven uur slapen per nacht, vermenigvuldigt het risico een verkoudheid op te scharrelen bij blootstelling aan het virus met drie. Buiten het geval van een banale verkoudheid, onderstrepen de auteurs, is een goede slaapkwaliteit voordelig voor het immuunsysteem.


Het beste slaapmiddel: een goede partner - 09/02/2009

Een studie uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit van Pittsburgh stelt dat vrouwen die gelukkig zijn in hun familie, beter slapen dan celibataire vrouwen, onafhankelijk van hun angstniveau, hun alcoholconsumptie of hun koffieverbruik.. De studie omvatten bijna 2000 vrouwen van verschillende etnische en sociale oorsprong en afkomstig van de zeven grootste steden in de USA. Men bestudeerde het verband tussen de slaap en de factoren zoals de sociaaleconomische toestand, het alcohol- en het cafeïneverbruik, het bestaan van depressieve symptomen, de seksuele activiteit en de kwaliteit van de relatie binnen het koppel. Dat laatste item bleek de belangrijkste indicator voor de goede kwaliteit van de slaap. Een trouwe en oppassende echtgenoot lijkt het beste middel om de geest van alle zorgen te bevrijden die de slaap kunnen beletten.



Borstimplantaten veilig op lange termijn - 08/02/2009

Vrouwen die om cosmetische redenen borstimplantaten lieten implanteren, blijken jaren later geen hoger-dan-gemiddeld kankerrisico te hebben. Dat zeggen onderzoekers in de International Journal of Cancer.

In een cohort van meer dan 6.200 Zweedse en Deense vrouwen bij wie borstimplantaten werden geïmplanteerd om cosmetische redenen stelden de onderzoekers een lager dan gemiddeld borstkankerrisico vast. Het risico voor andere kankers was niet anders dan gemiddeld. De siliconengelborstimplantaten geven dus geen aanleiding tot een significant verhoogd kankerrisico bij vrouwen. De helft van de deelnemers droeg de implantaten al minstens 15 jaar en 13% minstens 25 jaar. "Het is de enige studie met zo een lange follow-up", benadrukken de auteurs, onder leiding van Loren Lipworth (International Epidemiology Institute, Rockville, Maryland). Het lager dan gemiddelde borstkankerrisico werd volgens de auteurs ook vastgesteld in andere studies. Het licht verhoogde risico voor longkanker schrijven ze toe aan het feit dat relatief veel vrouwen in deze populatie rookten.


Wandelen en geheugen - 01/02/2009

Een Canadees onderzoek van AD Brown en medewerkers, online gepubliceerd door het tijdschrift Neurobilology of Ageing dat het behoud van de fysieke vorm gepaard gaat met een optimaal functioneren van de hersenen en een goed behoud van de cognitieve functies. Volgens de onderzoekers is de fysieke activiteit gunstig voor de cerebrale doorbloeding wat zich dan vertaalt in betere cognitieve prestaties. In vergelijking met inactieve vrouwen vertoonden degenen die regelmatige fysieke activiteit vertoonden een tien percent lagere arteriële bloeddruk bij rust en inspanning, een betere cerebrale vasculaire reactiviteit bij inspanning en onder anaërobe omstandigheden (+5%) en tien percent hogere scores bij de klassieke cognitieve tests. “Een zo eenvoudige zaak als dagelijks een wandeling maken is essentieel om een goede mentale en fysieke vorm te behouden wanneer men ouder wordt”, besloot Marc Poulin, laatste auteur van de studie.


De acht meest voorkomende voedselallergenen - 17/01/2009

MayClinc.com herinnert er aan dat de FDA de voedselproducenten in de VS verplicht om op de verpakking de mogelijkheid van voedselallergie te vermelden in voor iedereen begrijpbare termen. De acht meest betrokken producten terzake zijn melk, eieren, aardnoten, noten in het algemeen (amandelen, chashewnoten), vissen, schaaldieren, soja en graan.


Olijfolie, een nieuwe wapen tegen kanker? - 16/01/2009

Olijolie, dat even symbolisch is als onontbeerlijk voor de beroemde mediterrane dieet, behangen met alle deugden van cardiovasculaire preventie, zou wel eens meer pijlen op jaar boog kunnen hebben.

Tijdens het bestuderen van de effecten van verschillende fracties polyfenolen van een extra-vierge olijfolie op de cellen van borstkanker, hebben Spaanse onderzoekers inderdaad aangetoond dat de belangrijkste van die polyfenolen aanwezig in de olijfolie (lignanen en secoiridoïden) een drastische inhibitie geven van de overexpressie van HER2 en een hoge graad van apoptose induceren in de HER2+ cellen. Die gegevens hebben geen implicaties voor de voeding van de vernietiging van de tumorcellen in cultuur vereist hoeveelheden die onmogelijk te bereiken zijn met het gebruik van olijfolie. Ze zouden echter wen belangrijke implicaties kunnen hebben voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen van borstkanker


Antidepressiva geven goede resultaten bij fibromyalgie - 15/01/2009

Een meta-analyse van Häuser W en al, gepubliceerd in de JAMA (2009;301:198) bewijst dat de toediening van antidepressiva een verbetering teweeg brengt wat pijn, depressie, vermoeidheid, slaapstoornissen en levenskwaliteit aan gezondheid verbonden betreft bij patiënten met fibromyalgie.


Welk koortswerend middel bij het kind? - 28/12/2008

koorts

In geval van koorts bij kinderen, is het belangrijk eraan te herinneren dat koorts op zichzelf niet gevaarlijk is, en dat andere symptomen belangrijker zijn bij het bepalen van de ernst van een infectie.

Paracetamol: tot 4 maal per dag 10 tot 15 mg/kg/gift
Ibuprofen:


Ginkgo Biloba om dementie te voorkomen: een slag in het water (JAMA) - 21/11/2008

Men hoort dikwijls de lof zingen van Ginkgo Biloba voor de preventie van dementie. ST DeKosky et al hebben dan ook een gecontroleerde en gerandomiseerde studie opgezet voor het evalueren van de eigenschappen van die plant bij dementies in het algemeen en Alzheimer in het bijzonder. Hun besluit, gepubliceerd in de JAMA luidt dat het innemen van 120 mg Ginkgo, tweemaal per dag, de incidentie van dementie niet vermindert, noch bij de mensen met een normale cognitie bij de start, noch bij degenen met mineure cognitieve stoornissen.



Om goed te slapen moet men goede gewoonten aankweken - 20/11/2008

Specialisten van het UT Southwestern Medical Center onderstrepen het. Voor hen moet men het voorbeeld van de kinderen volgen, die gaan slapen wanneer ze moe zijn. Dr. Nilesh Dave, medisch directeur van het Sleep and Breathing Disorders Center van de hoger genoemde instelling, benadrukt het feit dat men in bed niet zou mogen lezen, werken, met de computer spelen of TV kijken. Hij voegt er, niet zonder humor, aan toe: “Het bed moet gereserveerd blijven voor twee activiteiten: slapen en seks.”

Here are some guidelines for healthy sleep hygiene:

Tanden poetsen om pneumonie te vermijden - 18/11/2008

Men moet de buccale hygiëne in het oog houden bij de bewoners van de rusthuizen want dat kan heel wat opbrengen. Een verpleegkundige die dat doet laat toe om het risico van overlijden door drie te delen, vooral bij de fragielste, oudste en minst zelfredzame mensen. Een alternatief voor vaccinatie daar waar die moeilijk aan bod komt.


Referentie: Bassim CW et al. Journal of the American Geriatrics Society. 2008;56:1601) RESULTS: Initially, the group that received oral care, an older and less functionally able group, showed approximately the same incidence of mortality from pneumonia as the group that did not receive oral care, but when the data were adjusted for the risk factors found to be significant for mortality from pneumonia, the odds of dying from pneumonia in the group that did not receive oral care was more than three times that of the group that did receive oral care (odds ratio=3.57, P=.03). Modified risk factors included age, functionality, cognitive function, and clinical concern about aspiration pneumonia. CONCLUSION: Oral hygiene nursing aide intervention may be an efficient risk factor modifier of mortality from nursing home–associated pneumonia.


Voorkamerfibrillatie, dikwijls over- of onderbehandeld - 01/11/2008

De niet-reumatische voorkamerfibrillatie is een frequente oorzaak van embolische CVA, die men kan verhinderen door een behandeling met warfarine maar het frequente onder- of niet gebruik ervan baart de clinici zorgen. Een studie van AM Walker et al, gepubliceerd in HeartRhythm (2008;5:1365), uitgevoerd bij ongeveer 117.000 patiënten met VKF of voorkamerflutter, bevestigt duidelijk het ondergebruik van ambulant warfarine. Infratherapeutische waarden van de INR, of >2,0 doen de incidentie van CVA ongeveer 2,4 maal toenemen. Supratherapeutische niveaus van INR echter verdubbelen de incidentie van intracraniale bloedingen.


Screenen naar colorectale kanker zonder verhoogd risico - 01/10/2008

Drie doorslaggevende argumenten om darmkanker vroegtijdig op te sporen: 1. Darmkanker is een serieus probleem: jaarlijks wordt bij ongeveer 4 250 Vlamingen de diagnose colorectale kanker gesteld. Bij mannen is colorectale kanker de derde meest voorkomende kanker na prostaatkanker en longkanker. Bij vrouwen de tweede na borstkanker. Jaarlijks overlijden ongeveer 1 800 Vlamingen aan colorectale kanker. Daarmee is colorectale kanker de achtste doodsoorzaak. 2. De opsporingstest is op zichzelf vlot uitvoerbaar: Faecaal Occult Bloed Test (FOBT) is eenvoudig en laagdrempelig. De prijs die de patiënt voor FOBT betaalt, bedraagt ongeveer 2 € (Hemoccult II®). 3. Het is een zinvolle test: opsporen met FOBT leidt tot oorzaakspecifieke sterftereductie. In de doelgroep ouder dan 50 jaar leidt het om de twee jaar screenen met FOBT over een periode van tien jaar tot een daling met 23% van de sterfte ten gevolge van colorectale kanker.


Prostaat- en borstkanker meest voorkomende kankers in België - 05/09/2008

BRUSSEL 29/08 (BELGA) - Prostaatkanker bij mannen (30 procent) en borstkanker bij vrouwen (35 procent) zijn de meest voorkomende kankers in België. Dat blijkt uit het jaarverslag 2007 van de Stichting tegen Kanker. Roken blijft volgens de stichting de grootste te vermijden doodsoorzaak.

Na prostaatkanker komen bij mannen longkanker (17 procent) en kanker aan de dikke darm en de endeldarm (13 procent) het vaakst voor. Bij vrouwen is dat omgekeerd. Na borstkanker komt kanker aan de dikke darm en de endeldarm (11 procent) het vaakst voor, en dan longkanker (6 procent).


Erectiele dysfunctie: vrijen als preventie - 04/08/2008

Een Finse studie van Koskimäki et al, gepubliceerd in de American Journal of Medicine (2008;121:592), wijst erop dat regelmatig seksen preventief helpt bij erectiele dysfunctie bij mannen tussen 55 en 75 jaar. De auteurs besluiten dat, gezien de impact van die problemen op de levenskwaliteit, artsen seksuele activiteit bij hun patiënten dienen aan te moedigen.


Top tien van voeding - 04/08/2008

De New York Times publiceerde op 1 juli een 'top tien' over 'voeding goed voor de gezondheid', een lijst van vaak slecht gekende voedingsmiddelen. Inderdaad vindt men vrij zelden de volgende voedingsmiddelen in onze voeding: rode bieten (folaten en antioxydantia), kool (antitumoraal), bieten (carotenoïden tegen veroudering), kaneel (verlaagt zowel glycemie als lipiden), granaatappel (tegen hoge bloeddruk en antioxyderend), gedroogde pruimen (antioxyderend), sardienen (omega3, calcium, fosfor, kalium, zink en mangaan), saffraan (anti-inflammatoir en antitumoraal), bosbessen (antioxyderend). Een welkome aanvulling dus voor onze spijskaart.

Obesitas en erectiele dysfunctie - 04/08/2008

Obesitas neemt steeds maar toe, met ernstige gevolgen in termen van volksgezondheid, aangezien de levensverwachting op 40 jaar hierdoor met 7 jaar kan ingekort worden. Zij is de zesde belangrijkste risicofactor geworden voor overlast door ziekte wereldwijd. Overgewicht en obesitas verhogen eveneens het risico van erectiele disfunctie met 30 tot 90% in vergelijking tot mannen met een normaal gewicht, zo besluiten Esposito et al, auteurs van een studie gepubliceerd in de International Journal of Impotence Research (Int J Impot Res. 2008;20:358). Het is dus logisch te trachten het gewicht van patiënten te verminderen in het kader van de behandeling van erectiele disfunctie.

Tabak verhoogt het risico van geheugenaantasting (Arch Intern Med) - 18/06/2008

Tabak is geassocieerd aan een verstoring van het geheugen, constateren Sabia et al, auteurs van een studie gepubliceerd in de Archives of Internal Medicine (Arch Intern Med. 2008;168:1165). Oud-rokers hebben een lager risico dan actuele rokers, wellicht door de verbetering van een bijkomende reeks gedragingen.


Voeding moeder speelt rol bij geslacht baby - 28/04/2008

PARIJS 22/04 (AFP) - Vrouwen die voor de conceptie een energierijke voeding nuttigen, maken meer kans op het krijgen van een jongen. Dat blijkt uit een Britse studie die het verband onderzocht tussen de voedingsgewoonten van moeders en het geslacht van hun baby. De resultaten worden woensdag gepubliceerd in het vakblad Proceedings of the Royal Society.

De onderzoekers vroegen 740 zwangere Britse vrouwen naar hun voedingsgewoonten voor de bevruchting en in het begin van de zwangerschap. Het waren allemaal vrouwen die voor het eerst zwanger waren en het geslacht van hun baby niet kenden. Daarna werden ze ingedeeld in drie groepen, in functie van hun calorieverbruik op het moment van de conceptie.

Bij de groep die de meeste calorieën verbruikte, kreeg zesenvijfig procent een zoon. Bij de groep met een caloriearm dieet was dat maar vijfenveertig procent. De wetenschappers stelden ook een duidelijk verband vast tussen een ontbijt met graanproducten en het krijgen van een jongen. Ook het nuttigen van gevarieerde voedingsstoffen resulteerde vaker in een zoon.

De afgelopen veertig jaar is in de geïndustrialiseerde landen een lichte maar aanhoudende daling van het aantal mannelijke geboortes vastgesteld. Dat stemde tot nadenken. Zo werd gedacht dat de daling mogelijk te wijten was milieuverontreiniging, maar nu blijken dus ook de veranderde voedingsgewoonten een rol te kunnen spelen.

"Deze studie kan verklaren waarom in de geïndustrialiseerde landen minder jongens geboren worden. Veel jonge vrouwen volgen er immers een caloriearm dieet", aldus Fiona Mathews van de universiteit van Exeter.
In heel wat westerse landen bestaat ook de tendens om het ontbijt over te slaan. In de VS ontbeet in 1965 nog 86 procent, in 1991 was dat al teruggelopen tot 75 procent. Niet ontbijten zou het glucoseniveau in het lichaam doen dalen. En glucose bevordert net de vermannelijking van de foetus.


Men zou mammografieën moeten blijven nemen tot de leeftijd van 75 jaar

Twee uitgebreide studies over de mammografische opsporing van borstkanker, voorgesteld tijdens de 6de European Breast Cancer Conference (EBCC), in Berlijn, komen tot de conclusie dat men zou moeten verder gaan met mammografieën tot de leeftijd van 75 jaar en dat intervallen van drie jaar tussen twee opeenvolgende onderzoeken volstaan. Eén van die studies komt uit Nederland waar men de leeftijdsgrens voor die opsporing al verhoogd heeft van 69 naar 75 jaar.

Hartmassage zonder mond-op-mondbeademing

Minerva 2007; 6(10): 164-165

Wat is het effect van hartmassage door omstanders uitgevoerd mét versus zonder mond-op-mondbeademing op de neurologische uitkomst van personen die een hartstilstand doormaken buiten het ziekenhuis?

De auteurs besluiten dat hartmassage zonder beademing te verkiezen is voor volwassen personen met een hartstilstand buiten het ziekenhuis. Dat geldt vooral voor patiënten met apneu, een schokbaar ritme en voor patiënten bij wie het interval tussen hartstilstand en start van CPR kort is.

Besluit:

Deze observationele studie onderbouwt de stelling dat reanimeren door omstanders zonder beademen gelijkwaardig kan zijn aan reanimeren mét beademen. De huidige Europese richtlijnen voor reanimatie raden aan om 30 hartmassages af te wisselen met twee beademingen. Indien men niet kan of wil beademen, dient men in ieder geval hartmassage uit te voeren.
 
Lees meer hierover


Kinkhoestvaccin

De Hoge Gezondheidsraad brengt nieuwe aanbevelingen voor vaccinatie tegen kinkhoest uit

BRUSSEL 15/02/08 - Sinds meerdere jaren is er een algemene toename van het aantal gerapporteerde kinkhoestgevallen, zowel in België als in het buitenland. Deze toename wordt niet alleen vastgesteld bij adolescenten en volwassenen, maar is het grootst bij ongevaccineerde zuigelingen onder de 2-3 maanden, een leeftijd waarop de ziekte nog steeds zeer ernstig tot dodelijk kan zijn.

De Hoge Gezondheidsraad beveelt daarom aan om stipt te starten met de vaccinatie van jonge zuigelingen op 8 weken kalenderleeftijd, ook voor prematuren, en ook de herhalings-inentingen op 15 maanden en 5-6 jaar strikt toe te passen. Bovendien wordt nu ook een bijkomende vaccinatie van adolescenten op de leeftijd van 14 - 16 jaar systematisch aanbevolen. Om jonge ongevaccineerde of onvolledig gevaccineerde zuigelingen (< 12 maanden) te beschermen, wordt vaccinatie aanbevolen van alle volwassenen die met deze groep in contact komen (o.a. jonge/toekomstige ouders en hun naaste familie, verzorgend personeel van pediatrische diensten en kinderdagverblijven). Bij inenting van volwassenen met het gecombineerde difterie-tetanus-kinkhoest (dTpa) vaccin dient men een minimum interval van 2 jaar ten opzichte van de vorige difterie-tetanus (dT) inenting te respecteren.

In meerdere studies werd de immunogeniciteit tot minstens 5 jaar na vaccinatie met het dTpa vaccin bij adolescenten en volwassenen aangetoond. Zolang er niet meer gegevens over de veiligheid en bescherming tegen kinkhoest na herhaalde toediening van het vaccin bij volwassenen beschikbaar zijn, wordt er geen herhalingsvaccinatie bij volwassenen aanbevolen.

Merknaam: Boostrix®




Vier eenvoudige regels verlengen het leven met veertien jaar

Vier eenvoudige regels verlengen het leven gemiddeld met veertien jaar: niet roken, een beetje sporten, met mate alcohol drinken en elke dag vijf porties fruit en groenten eten.

Tot die bevinding kwam de Britse onderzoeker Kay-Tee Khaw van de Universiteit van Cambridge. Hij volgde sinds 1993 20.000 45-plussers. Wie zich aan geen van deze regels houdt, sterft veertien jaar eerder dan wie ze alle vier in acht neemt. De bevindingen staan los van de sociale klasse of het lichaamsgewicht.

De ingrediënten van een gezond leven zijn al langer bekend. Maar tot dusver had nog niemand uitgezocht welke concrete gevolgen ze hebben. Daarom bevroegen de onderzoekers tussen 1993 en 1997 20.244 mannen en vrouwen tussen 45 en 79 jaar uit het Britse stadje Norfolk. Het ging om mensen die niet aan kanker of hartfalen leden.

Op een eenvoudige vragenlijst konden ze tussen nul en vier punten krijgen: voor niet-roken, sport, matige alcoholconsumptie (maximum twee glazen wijn per dag) en vijf porties groenten en fruit per dag. In de elf jaar observatieperiode bleek dat wie nul punten haalde, vier keer zoveel risico liep te sterven. De resultaten moeten nog door andere onderzoeken bevestigd worden, maar zeker is dat deze vier aspecten een duidelijke invloed hebben op de gezondheid.




Hoestmiddelen en kleine kinderen

De Food and Drug Administration raadt gebruik af van vele geneesmiddelen tegen hoest en banale verkoudheid bij kinderen jonger dan 2 jaar.
 
De Amerikaanse Food and Drug Administration raadt gebruik af van vele geneesmiddelen tegen hoest en banale verkoudheid bij kinderen jonger dan 2 jaar. Het gaat om preparaten op basis van antitussiva, antihistaminica, vasoconstrictoren en expectorantia (al dan niet in een combinatiepreparaat), die vaak vrij te verkrijgen zijn (OTC). In verband met het gebruik van dergelijke preparaten bij deze zeer jonge kinderen, benadrukt de FDA dat er geen enkele evidentie is van doeltreffendheid, dat er geen gefundeerde posologierichtlijnen kunnen worden gegeven, en dat er, hoewel zelden, ernstige ongewenste effecten (bv. tachycardie, convulsies, bewustzijnsstoornissen) zijn gerapporteerd, zelfs met fatale afloop (vaak ten gevolge van onopzettelijke overdosering).



Allergisch voor koemelk

Kinderen die allergisch zijn voor melk, blijven dat vaak langer dan tot nu toe gedacht. De gemiddelde leeftijd waarop ze eroverheen groeien, is 12 jaar. Tot voor kort werd gezegd dat melkallergie vaak al voor het derde levensjaar verdwijnt. Uit recent Amerikaans onderzoek blijkt echter dat kinderen er vaak nog jaren langer last van hebben. Het grootste deel van de onderzochte kinderen bleef zelfs allergisch tot het zestiende jaar. Volgens de onderzoekers is het karakter van koemelkallergie in de loop der jaren veranderd, waardoor mensen er heftiger op reageren en langer meer rondlopen. In het onderzoek zijn ruim achthonderd allergische kinderen onderzocht. Slechts 4 procent was rond het derde levensjaar daadwerkelijk van de allergie af. Melkallergie kan heftige reacties veroorzaken, zoals huiduitslag, ernstige benauwdheid en darmproblemen. De allergie ontstaat vaak in de babytijd.


Obesitas bevordert zes types van kanker

Obesitas staat op het punt tabak als voornaamste risicofaktor voor kanker voorbij te steken. Een meta-analyse van meer dan 7.000 studies gepubliceerd in het domein van dietetiek en uitgevoerd door het American Institute for Cancer Research en World Cancer Research Fund International  toont aan dat een overmatig gewicht het risico op colon-, nier- en pancreaskanker verhoogt, alsook het slokdarmadenocarcinoom en dat van de eierstokken en borstkanker na de menopause, doet stijgen.



Handen wassen tegen verkoudheid

Respiratoire virussen, de veroorzakers van 'common cold' tot griep en SARS, kunnen in toom gehouden worden door een eenvoudige handeling als handen wassen met zeep en water.

Die betere handhygiëne blijkt volgens een Cochrane Review van T. Jefferson en medewerkers vooral belangrijk voor kinderen, want aan zichzelf overgelaten, blijken ze niet zo erg hygiënisch te zijn. Dr. Jefferson stelde dat er een sterke indicatie bestaat dat het introduceren van hygiënische maatregelen bij jongere kinderen een zeer krachtig middel vormt om de verspreiding van die virussen tegen te gaan, en om de kinderen en ook de gemeenschap waarin ze leven te beschermen.

Referentie: Jefferson T et al. Cochrane database of systematic reviews 2007; 4: DOI: 10.1002/14651858. CD006207. pub2.


disclaimer